Dizi Sektörü ve Senaryo Kursları

900 milyon liralık dizi sektörünün senarist ihtiyacını karşılamak için birbiri ardına kurslar açılıyor.

Sayıları giderek artan ve büyük bir izleyici kitlesine ulaşan diziler, yeni iş kapıları açıyor. 500 milyon dolarlık dizi sektöründe artan senarist ihtiyacını karşılamak için birbiri ardına senaryo okulları açılmaya başlandı. Okulların en sıkı müdavimleri ise mühendisler, ev kadınları, turizmciler ve işletmeciler.

Ankara, İstanbul ve İzmir gibi büyükşehirlerde açılan senaryo okullarının sayısı o kadar çok ki sayısını Senaryo Yazarları Derneği (SEN-DER) bile tahmin etmekte zorlanıyor.

“Patlayan dizi furyası yeni senaristlere olan ihtiyacı artırdı” diyen SEN-DER Başkanı Ahmet Haluk Ünal, “Eğitimlerin verildiği senaryo atölyelerinin sayısı her gün pıtrak gibi çoğalıyor. İki yıl önce bu yönde eğitim verenlerin sayısı bir elin parmaklarını geçmezdi, ancak artık sayı kontrol edilemiyor” diyor.

Sinema Teknik Derneği Başkanı ve Yönetmen Yücel Ünlü, dizi ve sinema sayısındaki artışın bugüne kadar sinemayla ilgilenememiş ve teknik alanlarda eğitim görmüş bir kesimi harekete geçirdiğini söylüyor. Senaryo eğitimi için başvuranların yüzde 60’ının kadın yüzde 40’ının ise erkeklerden oluştuğunu söylüyor.

Günde 80 kişi arıyor
Dizi sektörünün ulaştığı büyüklük 900 milyon TL’yi buldu. Ekranlardaki halen 80 civarında dizi yayınlanıyor. 90’lı yıllarda yıllık 10 film eşiğinde olan Türk sineması ise bu sayıyı geçtiğimiz yıl 42’ye çıkardı. Türkiye’de sayılarının 500 civarında olduğu tahmin edilen senaristler ise, bu dizilerden bölüm başına 5 bin ile 15 bin TL arasında kazanıyor.
Sinema ve dizi sektöründeki hızlı gelişmenin yarattığı senaryo ihtiyacına, bir de senaristlerin aldığı bu yüksek ücretler eklenince, senaristlik bir meslek, senaryo okulları ise yeni bir sektör olarak parladı. Gördüğü ilgi karşısında özellikle büyük şehirlerde neredeyse her mahallede bir senaryo atölyesi açılırken, bugüne kadar sinemayla ilgilenme fırsatı bulamamış ancak kendini denemek isteyen meraklı senarist adayları da kursların yolunu tutuyor. Kursiyerler arasında ise ev kadınlarından mühendislere, işletmecilere kadar geniş bir katılımcı profili yeralıyor.
160 üyesi olan SEN-DER’in bu yıl açtığı Senaryo Atölyesi de ilginin yüksek olduğu kurslardan biri. Günde 80 kişinin telefonla arayıp bilgi istediğini söyleyen SEN-DER Başkanı Ahmet Haluk Ünal “Senaryo yazmak ne gösterildiği kadar basit, ne de şan şöhret yoludur. Bölüm başına 5 bin veya 15 bin lira kazanabilirsiniz ama yayınlanan 150 diziden 100 tanesi ilk üç bölümde dökülür, bir sonraki yıla devreden dizi sayısı 20’yi geçmez. Ek işler yapıp, ayakta kalmaya çalışan çok sayıda senarist var” diye konuştu.
Senaryo atölyelerinin sayısındaki artışın düşündürücü olduğunu söyleyen Ünal, “İki yıl önce eğitim işini yapanlar bir elin parmaklarını geçmezdi, ancak artık sayı kontrol edilemiyor. Senaryo eğitimi uygulamalı ve ürün odaklı bir eğitimdir. Sayıların artışında durup düşünmek gerekiyor. Senaryo yazmak 3 ayda öğretilemez, siz sadece kılavuz kaptanlık yaparsınız” dedi.

Fiyatlar 500-bin 500 TL arasında

Sinema Teknik Derneği Başkanı ve Yönetmen Yücel Ünlü ise dizi ve sinema sayısındaki artışın bugüne kadar sinemayla ilgilenememiş ve teknik alanlarda eğitim görmüş bir kesimi harekete geçirdiğini söylüyor. Katılımcıların yüzde 60’ının kadın yüzde 40’ının erkek olduğunu söyleyen Ünlü, “Genelde 25-50 yaş arası, üniversite mezunu, daha önceleri sinemayla pek ilgilenmiş, teknik alanlarda eğitim görmüş insanlar geliyor. Senaryo yazımı tabii ki sadece eğitimle olacak bir iş değil, biz yöntemi öğretiyoruz. Yaratıcı süreç her insanda başka işliyor” dedi.

Senaryo okullarının fiyatları ise 500 TL ile 1.500 TL arasında değişiyor. Yüksek ücretleri de eleştiren Ünlü, “Fiyatlar yüksek tutup, ünlü hocaların çok para alması gerektiğine inanan yerler var. Ancak bu işin daha makul fiyatlarla yapılması gerekiyor” diye konuştu.

Senaryo artık zayıf halka değil
Senaryo Stüdyosu Kurucusu ve Senarist Barış Pirhasan’a göre ise, sektörde çok ciddi bir canlanma ve kalifiye senarist ihtiyacı var. “Çok fazla dizi çekiliyor, film yapılıyor, senaristler endüstrinin en zayıf halkasıydı, bu giderek değişiyor” diyen Pirhasan, Senaryo Stüdyosu olarak en büyük kazançlarının ise, atölyeye katılan öğrencilerin daha sonra kendi ekiplerine katılması olduğuna işaret etti. Pirhasan, “Başvurular çok arttı ancak herkesi kabul etmiyoruz. Kafasında belli bir projesi olan ve bunu hayata geçirmek isteyenler önceliğimiz. Şu andaki kadromuzun çoğunluğu eski öğrencilerimizden” dedi. Pirhasan, Beynelmilel filminin senaristi ve yönetmeni Sırrı Süreyya Önder’le de bu sayede tanışmış. Eğitim amaçlı olarak projesiyle atölye çalışmasına katılan Önder, projesini burada geliştirerek filmini çekmiş. “Emret Komutanım” ve “Kızlar Yurdu” dizilerinin yazarlarından olan Aybike Ertürk ve Yasemin Özek de Senaryo Stüdyosu’nun ilk dönem öğrencilerinden.

Karamsar tabloyu görüp atölye açtık
Sinan Çetin’in sahibi olduğu Plato Film’in çatısı altında, Özel Kadir Has Üniversitesi İletişim Fakültesi’yle birlikte faaliyet gösteren Plato Film Okulu bünyesinde de geçtiğimiz yıl Senaryo Atölyesi açıldı. Plato Film Okulu Müdürü Serkan Turhan, televizyon dizilerinde kullanılan günlük dilin insanların zihnine “bu konuşulanlar zaten her gün yaptığımız muhabbetlerin aynısı, ben de yazarım bu kadarını” şeklinde yanlış olarak yansıdığını söylüyor. “Biz sürekli senaryo ihtiyacı olan bir kurumla beraber çalışıyoruz. Geçen yıl kendi içinde belirli yetenek barındıran, fakat teknik anlamda desteğe ihtiyacı olan insanlar olabileceği varsayımıyla önce bir ‘Platonik Senaryo Yarışması’ açtık. 100’den fazla senaryo geldi. Bunların hepsi okundu değerlendirildi ortaya ‘karamsar tablo’ çıktı” diyor.

Turhan, “Biz geçen seneye göre bir farklılık yaptık, bu seneki atölyenin ismini “dizi senaristliği atölyesi” olarak değiştirdik çünkü meslek olarak bu işi yapmak isteyen insanların var olabileceği alan televizyondur” diyor.

İki aylık kurs bedelleri (TL)
Sinematek İstanbul Senaryo Atölyesi: 500
Sinema Teknik Ankara Senaryo Atölyesi: 500
Senaryo Yazarlığı Atölyesi: 590
Plato Film: 1500
Sen-Der: 1050
Senaryo Stüdyosu: 1000

Kaynak: Referans Gazetesi / Sevda Yüzbaşıoğlu
Bu yazı Ekim 2007 tarihinde yayınlanmıştır.